Washington İkiye mi Bölündü? 

*

Malum, olan biten şu: Türk askeri ve desteklediği Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), kuzey Suriye’de PYD/YPG koridorunun oluşmasını engellemek için Cerablus’a girdiler. Ve Fırat’ın doğusuna çekilmemekte ısrar eden YPG güçleriyle çatışmaya başladılar.

Bu da ortaya şu resmi çıkardı: ABD’nin desteklediği YPG, yine aynı ABD’nin desteklediği ÖSO’yla çatışıyor. Zira Pentagon 2 yıldır YPG güçlerini açıktan destekliyor. CIA de yıllardır Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar’la birlikte ÖSO’nun destekçisi.

Bu yüzden de bir haftadır bu iki kurumun, yani Pentagon ve CIA’in çatıştığı yazılıp çiziliyor. Gerçekten öyle mi?

Cevabı basit: Hayır!

ÖNCELİK YPG’DE

Herşeyden önce, Pentagon ve CIA birbirinden bağımsız iki farklı politika izlemiyor. İkisi de Beyaz Saray’ın onayladığı, Washington’ın resmi siyasi politikası. Dolayısıyla kendisini birbiriyle çatışma halinde bulmuş iki Amerikan kurumundan bahsedemeyiz. Aksine: Sözkonusu olan eşgüdüm halinde hareket eden, Suriye politikasının farklı ayaklarını oluşturan iki kurum.

Daha önemlisi ise, Washington bu iki grubu eşit seviyede görmüyor. Çünkü birini ötekine tercih ediyor, önceliklendiriyor. Dolayısıyla çatışmalarına göz yumuyor. Şöyle ki:

ABD Suriye meselesini ve haritasını kabaca ikiye ayırmış durumda. 1.si IŞİD kontrolündeki, yani doğu Suriye’de Rakka ve etrafını çevreleyen bölge. 2.si de Suriye’nin geri kalanı. Amerika’nın önceliği ise, IŞİD’le mücadele. Yani Rakka ve çevresi.

Bunun sebebi de, IŞİD’i -eskiden El Kaide’nin olduğu gibi- ulusal güvenliğine tehdit görmesi. 2. sebebi de, Başkan Obama’nın kalan dört aylık başkanlık ömrünü tamamlarken “IŞİD’i yendim de gidiyorum” demeyi hedeflemesi.

*

Bu yüzden de farkındaysanız ABD Rakka operasyonuna ne Rusya’yı, ne İran’ı, ne Körfez ülkelerini, ne de Türkiye’yi dahil ediyor. IŞİD’le asıl mücadeleyi başka kimseyi dahil etmeden, sadece kendisi vermek istiyor. Ve bu “operasyonel alanı” son derece ciddiye alıyor.

Dolayısıyla IŞİD’in Irak ve Suriye’deki ana yuvalarını, yani Musul ve Rakka’yı ne yapıp ne edip kurtarmak istiyor. Ve Rakka savaşı için de YPG’yi ana kara gücü olarak görüyor.

Özetle ABD’nin 1. önceliği IŞİD. Yani Rakka. Yani YPG.

ÖSO SİYASİ AKTÖR

Suriye’nin geri kalanı ise daha sonra geliyor. ABD bu kısmı Rakka’nın aksine askeri değil, siyasi bir alan olarak görüyor. Suriye’nin bu bölümüne; Rusya, İran, Körfez ülkeleri, Türkiye, Esad rejimi, muhalifler ve Kürtlerin masada oturup paylaşacağı, siyasi bir paylaşım süreci olarak bakıyor.

Ve işte bu yüzden Washington’a göre ÖSO bu siyasi sürecin bir parçası. Yani Cenevre’de masaya oturan aktörlerden biri. Bir diğer deyişle askeri olmaktan ziyade, siyasi bir oyuncu.

Bununla birlikte ABD Suriye’nin bu “geri kalanını” öncelik olarak görmediği için de, diğer ülkelerin müdahil olmasından zaten rahatsız olmuyor.

*

Eski bir Suriyeli diplomat olan Bassam Barabandi, 2013’ten beri Washington’da Suriyeli “ılımlı muhalif” diye adlandırılan grupların lobisini yapıyor. Ki buna ÖSO da dahil.

Barabandi’yle dün konuştuğumda, ABD’nin tam da bu anlattığım sebeple yıllardır ÖSO’ya IŞİD’le savaşması için değil, sadece “hayatta kalmasını sağlayacak derecede” silah verdiğini söylüyor. Hayatta kalmalarını istemesi de, hem Suriye’nin yeni yapılanmasında bir izdüşümleri olduğunu bilmesinden. Hem de Türkiye’yi ve Körfez’deki müttefiklerini kızdırmak istememesinden.

Kürtlere ise IŞİD’i yenmelerini sağlayacak kapsamda yardım ediyor.

ABD YARDIMI YOK

Barabandi, Türkiye’nin Cerablus harekatı boyunca ÖSO’nun ABD’den yardım almadığını da vurguluyor. “Türkiye ne kadar desteklerse, operasyon o kadar sürecek. Çünkü bu operasyonda ÖSO’ya şu an ne ABD, ne Suudi Arabistan, ne de Katar yardım ediyor. Sadece Türkiye” diyor.

*

Barabandi’ye göre, ABD Rakka’ya öncelik verdiği için Cerablus harekatından memnun değil. Çünkü Türk askeriyle ve ÖSO’yla çatışan YPG için bir cephe daha açılmış oluyor. Oysaki Washington YPG’nin tüm kaynaklarını Rakka’ya harcamasını istiyor. Ve harekatın, YPG’nin Rakka’ya girişini ertelemesinden de endişe ediyor.