Bilim ve siyaset

Fevkalade hayati bir konu olan bu soru, maalesef hayatımızda çok az yer tutuyor. Aşırı siyasallaşma ve siyasi taraftarlıklar başka her konuyu bastırıyor. Bu hayati konuya gündemimizde fazla bir yer bırakmıyor.
Yeni yayınlanan bir araştırma, konunun ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Dünyaca itibarlı “Times Higher Education” (THE) ve Thomson Reuters tarafından yapılan “Gelişen Ülkelerde Üniversiteler” sıralaması.
Dünkü Hürriyet’te vardı. Haberi okuyunca THE sitesine gererek daha ayrıntılı olarak inceledim.
Netice: 50. sıraya gelene kadar, Türkiye hariç, İslam dünyasından hiç üniversite yok!
İslamcıların bunu iyi düşünmesi lazım. Siyasi kavgaların ve şiddetin ayyuka çıktığı İslam dünyasında niçin bilim böylesine gerilerde?!

TÜRKİYE’NİN DURUMU

Gelişmekle olan ülkelerdeki üniversiteleri çeşitli açılardan puanlayıp sıralayan araştırmada 100 üniversite var. Birinci sırada Pekin Üniversitesi... İkinci sırada yine Çin’den Tsinghua Üniversitesi, üçüncü sırada Türkiye’den ODTÜ...
ODTÜ ile gurur duydum. ODTÜ’yü kuran Adnan Menderes’i ve hizmeti geçen bütün akademisyenleri saygıyla anıyorum, kutluyorum.
Sıralamaya giren Türk üniversiteleri şöyle: 7. sırada Boğaziçi Üniversitesi,
8. sırada İstanbul Teknik Üniversitesi,
15. sırada Sabancı Üniversitesi,
19. sırada Bilkent Üniversitesi,
29. sırada Koç Üniversitesi,
51. sırada İstanbul Üniversitesi ve 82. sırada Hacettepe Üniversitesi.

İSLAM DÜNYASI VE ÇİN

Bir milyarı aşkın nüfusuyla İslam dünyasından 50. sırada Fas’taki Cudi Ayyad Üniversitesi, 71. sırada Birleşik Arap Emirliği Üniversitesi, aynı ülkeden 84. sırada American Sarjah Üniversitesi, 93. sırada Malezya Teknoloji Üniversitesi ve 95. sırada Pakistan National University of Science and Technology... Hepsi bu.
Uzakdoğu’da 1 milyar nüfuslu Çin’den 24 üniversite var, fakat 23 milyon nüfuslu Tayvan’dan da 17 üniversite var.
Güney Kore mi? Güney Kore “gelişmekte olan” değil “dünya üniversiteleri” sıralamasında yer alıyor artık! Alman üniversiteleriyle yarışıyor. Dünya sıralamasına bakarsak bizim ODTÜ 85. sıradadır.

TEMEL GÜÇ: BİLİM

Çin’in 2050 yılında toplam milli gelirde ABD’yi aşacağını yazan araştırmalar var. Nüfusu sebebiyle olabilir, kişi başı 1 dolar artsa 1 milyar dolar ediyor.
Bu tür iddialara karşı Amerikalı Fareed Zakaria’nın “The Post-American World” adlı kitabında ileri sürdüğü bir argüman var, özetle: “21. yüzyılda hiçbir rakip ülke Amerikan Üniversitelerini geçemeyecek!... Amerika’nın gücünde bilim ve üniversitenin rolü çok büyüktür!”
Tabii çağımızda bütün ülkeler için en önemli birkaç güç kaynağından biri artık bilim ve üniversitedir.
Uzun izahlara gerek yok; işte koca Arap dünyası ve küçük İsrail!
Kahrolduğum mesele, gençlere rol modeli olmak durumundaki liderlerin ve hatta devlet adamlarının hep siyasi çağrılar yapmasıdır. Siyasi asabiyeti körüklemesi, buna karşılık gençleri bağımsız düşünmeye, bilime, sanata, yaratıcılığa, girişimciliğe yönetecek konuşmaları ihmal etmesidir.
Günlük hayatımızda iş ve sosyal ilişkilerimiz dışında en çok konuştuğumuz konu nedir? Siyasi kavgalar!
Siyaset elbette lazım, siyasallaşma elbette lazım... Ama her aşırılık gibi bunun da aşırılaşması gündemimizde bilimi, üniversiteyi aşağılara çekiyor. Hukuku bile eziyor.
Tarihte de temel sorunlarımızdan biri aşırı siyasallaşmanın beşeri enerjimizi siyasi kavgalarda harcaması oldu. Tarih okuyanlar bu gerçeği günümüzde rahatlıkla görebilirler.