Dünün zeytinyağcısı bugünün bilişimcisi
O da babası gibi kimya eğitimi aldı. Boğaziçi Üniversitesi Kimya Bölümü’nden mezun oldu. Çeşitli holdinglerde profesyonel olarak dış ticaret alanında çalıştı. Bu süreçte zeytin ve zeytinyağıyla tanıştı. 1994’te de kendi işini yapmaya karar verdi ve Rast Gıda’yı kurdu. Zeytinyağı ihracat rekorları kırdı. Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi Başkanı’yken de radikal bir karar alarak, bileşim işine girmeye karar verdi. Dünün zeytinyağı ihracatçısı, bugünün bilişimcisi Metin Ölken, 2006’da kurduğu Pupa ile Türkiye’nin en büyük ‘Apple Yetkili Satış Noktası’ unvanına ulaştı. 8 kentte 5’ini bu yıl açtığı 12 mağazayla yoluna devam eden Metin Ölken, bu yıl 120 milyon TL ciro hedefliyor.
Pupa’nın ortağı ve yönetim kurulu üyesi Metin Ölken’le zeytinyağı ihracatından, bilişime uzanan girişimcilik öyküsünü konuştuk. Kamuoyu onu Zeytin Dostu Derneği ve Ege İhracatçı Birlikleri Zeytin ve Zeytinyağı Komitesi başkanlıkları döneminden tanıyor. Ve, zaman zaman sektörle ilgili yaptığı açıklamalarla gündemi sarsmasıyla.
Son sınıfta başladı
Kendi ifadesiyle ‘Karşıyakalı’ girişimci Metin Ölken, Boğaziçi Üniversitesi Kimya Bölümü son sınıfta çalışma hayatına adım attığını anlatıyor:
“1985’te mezun oldum. Ama son sınıfta az dersim olduğu için çalışmaya başladım. Babam, kimya yüksek mühendisiydi. Dolayısıyla girişimcilikten ziyade profesyonel yönetici olarak kariyerime yön vermek adına böyle bir adım attım. Alemdar Holding’de çalışmaya başladım. Dış ticaret müdürlüğüne kadar yükseldim. Burada ayrılıp başka bir yere geçtim. 1994’te ise kendi işimi kurmaya karar verdim. Yakın arkadaşım Kerim Mümtazoğlu ile Rast Gıda’yı kurduk. Bu şirketin bir de İtalyan ortağı vardı. Önemli başarılara imza attık, ihracatta rekorlara imza attık.”
Baba bu işi bırakalım
Metin Ölken ihracatta ve sektörde yoğun mesai harcarken oğulları da çalışma hayatına adım atar. Genç kuşaktan, baba mesleği zeytinyağını bırakıp yeni bir konuya girme isteği gelir. Metin Ölken, o süreci şöyle anlattı:
“Bizde bunun üzerine yükselen sektörlerin fizibilite çalışmasına başladık. O sırada Türkiye’de Apple mağazasını açma yetkisine sahip Bilcom’un dışında da Apple başka girişimcilere mağaza açma yetkisi vermeye başlamıştı. Biz de Rast Gıda’daki ortağımla Pupa’yı 2006’da kurduk. Zaten Rast Gıda’da 2008’de kapandı. Kerim Mümtazoğlu ile çıktığımız yolda o yakın zamanda emekliliği seçti. Şimdi tam bir aile şirketi olduk. İlk Apple Yetkili Satış Noktası’nı da (APR) İstanbul’da açtık. Bugün Türkiye genelinde toplam 24 APR faaliyet gösteriyor. Bunların 12’si yani yarısında Pupa tabelası var. Böylece Apple’ın Türkiye’deki en büyük iş ortağı olduk. Apple için Türkiye’nin özel bir anlamı var. Apple bir META bölgesi yarattı. Bunun açılımı Middle East Turkey Africa. Yani Apple sadece Türkiye’yi ayrı bir bölge olarak konumlandırdı. Bu Apple için dünyada bir ilk olma özelliğini taşıyor.”
BEŞ ŞEHİRE BEŞ MAĞAZA
Bu yıl İzmir’in de aralarında bulunduğu 5 şehirde 5 Pupa mağazası açtıklarını söyleyen Metin Ölken, 2013’te ise 4 mağaza açarak iki yılda hızlı bir büyüme grafiği yakaladıklarını paylaştı. İstanbul’da dört, Bursa, Eskişehir, Kayseri, Samsun, Gaziantep, Mersin, Adana ve İzmir’de birer mağazayla faaliyet gösterdiklerini belirten Ölken, “Trabzon ve Diyarbakır, hedeflediğimiz iller arasında. Ancak Apple şu an Anadolu’daki mağazaların performanslarını ölçüyor. Bu nedenle açmayı hedeflediğimiz mağazaları 2015’in ikinci yarısından sonra hayata geçirmeyi planlıyoruz” bilgisini paylaştı.
EĞİTİM ŞART
Pupa Bilişim’in çatısı altında ‘Pupademi’ adıyla bir eğitim akademisi bulunuyor. İsteyenlere Apple cihazlan konusunda 3-6 ay arasında değişen eğitim programları veriliyor. Ölken, işlerinin bir parçası olduğu için özel sektör ve kamuya eğitim verdiklerini, yazılımlar geliştirdiklerini anlatıyor. Eğitime yönelik uygulamalar ve Apple’ın kendi özel programları konusunda eğitimler verdiklerinin de altını çizen Ölken, şöyle devam etti:
“THY çalışanları için kokpite yönelik olarak Ipad eğitimleri verdik. Şimdi hastanelerle benzer bir çalışma yapmak üzereyiz. Bunun dışında kendi yazılım ekibimiz var. Bu ekip örneğin okulların servisleri için bir yazılım geliştiriyor. Veliler, Ipad’e yüklenecek olan bu yazılımla çocuklarım servislerinden de takip edebilecek. Bunun için servis şirketleriyle görüşüyoruz.”
ZEYTİNYAĞI SANCILI BİR SEKTÖR
Zeytin ve zeytinyağının ilk göz ağrısı olduğunu, ama özlemediği anlatan Metin Ölken, “Yıllarca tanıtım ve pazarlama yaptım. Ağırlıklı dökme zeytinyağı ihraç ettiğimiz için de burada marka sizin isminiz oluyor. Burada başarılı olduğumu söyleyebilirim. Ama Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı zor bir sektör. Yıllarca ihracat yaptığım bu sektörün Türkiye’ye ayağı çok sancılı. İnişi çıkışı çok fazla. Ticarette de bu kadar iniş çıkış iyi değildir. Tabii sektörden çıkış nedenim bu değildi. Şimdi apayrı bir kulvarda yoluma devam ediyorum” diyor.
HER ŞEYE MERKEZ KARAR VERİYOR
APR’ler standart bir büyüklük ve görünüme sahip olmak zorunda. Tüm APR’lerin tasarım ve mobilyaları aynı yerden geliyor. Apple’ın mağaza açarken çok ciddi standartlar getirdiğini belirten Ölken, öncelikle üç yıllık bir iş planının çıkarıldığını belirtiyor. Mağazanın önünden geçen insan sayısından, içinde hangi duvarda hangi görsel olacağına kadar Apple’ın karar verdiğini ve sürekli denetlendiğini söyleyen Ölken, şu bilgileri verdi:
“Biz bu sürece müdahale etmiyoruz. Örneğin mobilyalar Almanya’da bir şirkete ürettiriliyor. Mağazanın şekline göre hangi ürünün nerede duracağına Apple karar veriyor. Parkenin bile nereden alınacağını onlar söylüyor. Elemanları online sınava tabi tutuyor. Gizli müşteri uygulamasından mağazalar 100 almak zorunda. Tek müdahale etmediği şey ise satış fiyatı. Bunun dışında Apple’ın belirlediği tüm standartlara uymak zorundayız.”
KISA KISA
* 12 mağazada yaklaşık 150 kişiyi istihdam ettiklerini ifade eden Metin Ölken, bu yıl 120 milyon TL ciro hedeflediklerini söylüyor.
* Başarılı bir zeytinyağı ihracatçısı olan Metin Ölken, 2005 yılında yaklaşık 60 milyon dolarlık ihracatla Türkiye’nin zeytinyağı şampiyonu olmuştu.
* Metin Ölken’in bir dönem ortaklık yaptığı isim dünyanın en büyük zeytinyağı firmalarından biri olan İtalyan Gasparini’nin sahibi Francesco Giuseppe Gasparini’ydi.
* Metin Ölken, Pupa’yı Türkiye’de en değerli marka yapmak gibi bir hedefi var. Zamanı geldiğinde de bu değerli markayı taliplilerine satmayı da düşünüyor. Ya da yeni satın almaları gündemine alabilir.
