Operayı bilerek seyretmek için

Sözünü edeceğim ‘Opera Kitabı’nın yazarı Pınar Aydın O’Dwyer, kitabını babası H. Necdet Aydın’a “İzmir Devlet Opera ve Balesi Kurucu Müdürü, Opera Rejisörü ve Sahne Hocası, babam H. Necdet Aydın’ın anısına..” sözleriyle adamış. Kitabın ilk sayfasındaki ‘Sanatçı Olmak’ yazısı, konuya dair deneyimli birinin söylediklerindeki gerçek payını gösteriyor. Opera sever misiniz, ne sıklıkta operaya gidersiniz, evinizde opera seyreder/dinler misiniz? Diyelim ki bunlara olumlu yanıt verdiniz, ne kadar bilerek seyrediyorsunuz? Tam bir evet sayısı ne kadardır, merak ediyorum. Bu, öyle bir türdür ki ön bilgi olmadan gittiğinizde fazla zevk almazsınız, alamazsınız.



Opera Kitabı, sizi tarihi bilgi, teknik açıklamalar, örneklerle donanımlı bir opera seyircisi olmaya çağırıyor. Kitap, operaya dair önyargılarınızı ortadan kaldıracak bir özellikte. Açıkça, “Opera sadece zenginlere özgü bir tür değil, sadece oraya tuvaletli kadınlarla fraklı erkeklerin gideceği salonlarda icra edilmiyor” diyor yazar. Kitabın yazılış biçimi, bütün kavramlara detaylı açıklık getiriyor. Metinlerde kullanılan terimler açıklanıyor, hangi dilde olduğu belirtiliyor.
Bir operaya gittiğinizde elinizdeki kitapçıkta yazılı kelimelerin anlamını bildiğinizde eseri takip etmeniz daha da kolaylaşacak. Kitapta gerekli özet bilgiler kutular içinde verilmiş. Bir kutu, “Ülkemizde opera sanatının kurulmasına, eğitimine ve gelişimine katkısı olmuş hocalar” adını taşıyor. Diğer bir kutuda yer alan bilgilerse müzik tarihi açısından bizi sevindiriyor. ‘Dünyada Operası Olan Ülkeler’ kutusunda şu sözlere yer veriyor: “Gururla belirtmek gerekir ki Türkiye hem opera kurumu olan hem de kendi dili ve ezgileriyle ulusal opera yapıtları yaratmış ve üretmiş nadir ülkelerden biridir. Kuruluşundan bu yana devlet operaları, yerleşik ve turne sahnelerinde binlerce temsile milyonlarca seyirciye ulaşmaya devam etmekte, ülkemiz sanatını yurtdışında başarıyla temsil etmeyi sürdürmektedir.” Operanın bölümlerinden sonra opera sanatçılarımızın adlarının da listesi bulunuyor.
Bir operanın hazırlanışını okuduğunuzda, bu türe verilen yoğun emeği öğrenmiş olursunuz. Tanınmış sopranoların adı, alacağınız bilgiler içinde önemli bir yer tutacak. Kitabın hoş ve ironik yanlarından biri de ‘Operaya kimler gider?’ bölümü. Kitaptaki sözlük sizi iyi bir opera seyircisi yapacak. Kaynakça’nın bölüm başlıklarını okuduğunuzda, meraklısı için bir kitaplık oluşturacağını görürsünüz.