Bosna’nın genç sanatçıları

Serginin altbaşlığı şu: “Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi’nden Yapıtlar”.

Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi Dekanı Prof. Amela Hadzimejlic-Keto, akademi hakkında, “Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi 1972 yılında kuruldu ve kurulduğu dönemde Yugoslavya’nın saygı duyulan bir sanat akademisine dönüştü. O günden beri sanat, mimari, tasarım, sanat kuramı ve sanat tarihi alanında çalışan önemli isimler, Saraybosna Akademisi’nde dersler verdi” dedikten sonra serginin temel özelliğini şöyle aktarıyor: “İstanbul Pera Müzesi’nde düzenlenen sergi, Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi’nin tüm bölümlerinden (Resim, Baskı, Heykel, Sanat Eğitimi, Grafik Tasarım, Ürün Tasarımı) son on beş yıl içinde lisans ya da yüksek lisanslarını tamamlayan, ya da eğitimlerinin son senesinde olup da (özellikle serginin multimedya bölümündeki işlerde görüldüğü gibi) bir biçimde çağdaş Saraybosna sanat ortamını yansıtan seksen öğrencinin eserlerini sunuyor.”

Yani ülke tarihinin en önemli zaman diliminde üretilmiş genç ve “çağdaş” sanat eserleri yer alıyor sergide. Geleceğin büyük isimlerinin ilk sergisi belki de!

Gene katalogda yer alan yazıda Prof. Dr. Aida Abadzic Hodzic, serginin açıldığı İstanbul’u, yaşadıkları savaşı, savaş öncesi ve sonrası Saraybosna’daki sanat çalışmalarını, taşıdığı özellikleri, gençlerin sanat dünyasındaki yerini irdeliyor. Edebiyat ve sanat tarihinin, genel tarihten öte önemini şu sözlerle vurguluyor: “Edebiyat ve güzel sanatlar tarihi bize olayları tarih kitaplarının sıradanlığından farklı bir biçimde sunar; onları doğrudan, kişisel deneyimler aracılığıyla okumanın, resmetmenin ve yorumlamanın imkânlarını verir. Bu şekilde tarih, tanıklıklar aracılığıyla anlatılan bir bilgiye, yaşayan bir hikâyeye dönüşür; zaten tarih kelimesinin etimolojisinde de vardır bu: Herodot olaylara tanık olanların anlatımları ve araştırmaları aracılığıyla zamanın ‘nesnel bir resmi’ni elde etmeye çalışmıştır. Burada bahsi geçen tarih, çoğunlukla büyük tarih kitaplarının içinde kendine ayrıksı bir yer bulan, bir zamanın ve mekânın, insanların ve onların kaderlerinin tarihidir.”

* * *

GENÇ kuşağın yaptıklarını görmek, onların gelenekten nasıl yararlandıklarını öğrenmek açısından da bir farklılık ve önem taşıyor sergi.
Kendi kültür damarından gelenlerle Batı’dan beslenenlerin, nasıl bir bileşim içinde olduğunu bu sergide görebilirsiniz.
Hodzic, mimariden resme kadar yaratılış sürecinde gençlerin nasıl kendi kültürlerini bugüne getirdiklerini vurguluyor.
Sergilenen eserlerin özü konusunda da bizi bilgilendiriyor: “Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi öğrencilerinin eserlerinin önemli bir bölümü sosyo-politik, ekonomik ve kültürel çağdaş gerçeklerin çoğunlukla acı verecek yönleriyle uğraşıyor, bu konuda bir farkındalık yaratıyor, bize sesleniyor, bizi uyarıyor.”

Hodzic’in katalogdaki yazısı, yalnız savaş görmüş bir ülkenin sanatı olarak yorumlanmamalı, her ülkedeki genç kuşağın yaratıcılık sürecindeki algılamaları açısından da bakılmalıdır.

Yazıyı Zulfikar Zuko Dzumhur’un sözleriyle bitiriyor: “Yalnızca imgeler kalır akılda; sözcüklerse daha ertesi günden düzenlerini değiştirirler.”
Lejla Bajramovic’in “Bir Sosyal Ağda Kimliğin Görselleşmesi, Bir Oto-Portre’nin (Yap) Sökümü Serisinden 24 Aralık 2013 / 27 Nisan 2014”, Dragana Nuic Vuckovic’in “Hello Kitty”si, Edin Lepir’in “Çıplak” heykeli, Azra Mehic’in “N(e)ostalji logo kâğıt elbise”si not defterime yazdığım adlar ve eserler. Ben takip edeceğim. Siz de öyle yapın.

* * *

ÖZELLİKLE genç sanatçı kuşağının görmesini salık veririm.