Osman Müftüoğlu

Bahar geldi hoş geldi

25 Mart 2024
Sağlıklı ve zinde, formda ve huzurlu bir hayatın önemli ayrıntılarından biri de “RUH VE ZİHİN SAĞLIĞI” yani “İÇSEL HUZUR”dur.

Farklı nedenlerle hepimizin az ya da çok huzursuz günler geçirdiği dönemler olabiliyor, bu gibi dönemlerde de baharın en etkili “antihuzur ilaç”, kendini daha iyi hissetmenin en mucizevi anahtarı olduğunu bilmemiz gerekiyor. Zira her bahar toprağı yine ve yeniden iyi ve güzel tohumlarla doldurma, bir başka deyişle toprağı yeni baştan tohumlama zamanıdır.

Nelson Mandela’ya ait olduğunu hatırladığım önemli bir cümle var: “Küskünlük bir zehri içmek ve bunun düşmanlarınızı öldüreceğini ummaktan farksızdır.

Sadece bu nedenle bile her bahar hüzünleri, kırgınlık ve kızgınlıkları geride bırakma, ruhu yeniden iyi ve güzel şeylerle besleyip yeni yolculuklara çıkma fırsatıdır.

Doğanın bizi kucaklarını kocaman kocaman açtığı, bu aydınlık, bu ılık, bu sevimli günlerde kendinizi doğayla daha çok baş başa bırakın, uyumlayın. Kediler gibi esneyip, karıncalar gibi koşmayı, gün ışığından, güneşten, rüzgârın, kuşların sesinden daha çok ve sık faydalanmayı unutmayın.

Bırakabilme ve vazgeçebilme gücünüzden daha sık ve çok faydalanın. Kırgınlık ve küskünlüklerinizi kışta, kışın soğuk ve karanlık günlerinde bırakın. Baharın aydınlık fırsatlarını “affedebilme, eşle dostla daha sık görüşme, daha sık sosyalleşme ve başkalarına daha çok yardım edebilme fırsatı” yapın.

Unutmayın! Her bahar her birimiz için yine ve yeniden iyi ve güzel şeyler düşünme, yüzümüze çocukluğumuzdaki o harika, o saf, o temiz ve o samimi gülümsemeleri yeniden ekleyebilme fırsatıdır.

Ve bir bahar tazelenmesine hepimizin her zaman ihtiyacı vardır.

Yazının Devamını Oku

Mikroplastikleri damardan da almaya başlamışız

23 Mart 2024
Şunu iyi bilelim: Geçtiğimiz günlerde dikkatinize sunduğum “mikroplastik tehdidi”nin boyutları ve sonuçları düşündüğünüzden çok daha büyük.

Bu nedenle hepimiz son derece dikkatli ve duyarlı olmak zorundayız. Ama nedense ne Çevre Bakanlığı’ndan ne de Sağlık Bakanlığı’ndan konunun çözümüne ilişkin herhangi bir açıklama gelmedi, gelmiyor.

Diğer taraftan Adana Çukurova Üniversitesi ile Danimarka Roskilde Üniversitesi’nin yaptığı ortak bir çalışma ise mikroplastiklerin artık ilaçları damar yoluyla verdiğimiz serum torbalarına bile girdiğini gösteriyor. Kısacası mesele zannettiğimizden çok daha önemlidir. Mikroplastik tehdidi geleceğimizi tehdit eden en önemli sağlık bozuculardan biridir. Eğer damardan da mikroplastik almaya başladıysak vay halimize!

KISA BİLGİ SİVİLCELİ GENÇLER NE YEMELİ, İÇMELİ

Sivilce meselesi hepimiz için can sıkıcı bir sorun ama özellikle ergen çağdaki gençler konuya daha fazla önem veriyor. Haksız da sayılmazlar. Ama bilelim ki özellikle ergen çağdaki gençleri çok üzen o sivilceler beslenme seçimlerinden bile etkileniyor.

Un ve şeker içeriği azaltılmış, işlenmiş/rafine karbonhidrat oranı düşürülmüş bir beslenme tarzı bu gibi sivilceleri azaltmada yağları kısıtlamaktan daha etkili netice veriyor. Kısacası bu sivilcelerle mücadelede öncelikle şekeri, şekerli içecekleri, gazlı, kolalı meşrubat ve meyve suyu konsantrelerini, soğuk çayları (buzlu çay!), fırın, pastane ürünleri, bisküvi, cips ve gofretleri kesmek gerekiyor.

Yazının Devamını Oku

Hastalanmadan yaşlanmak mümkün mü

21 Mart 2024
MÜMKÜN!

Eğer sağlıktaki yeni gelişmelere bakılırsa kronik bir hastalığa yakalanmadan, şekere, tansiyona, Alzheimer’a kansere, romatizmaya, kalp ve beyin krizine paçanızı kaptırmadan yaşlanmanız hatta ömrünüzün son nefesi ve kalp vuruşuna kadar formda ve zinde bir hayat sürmeniz mümkün olabilecek. Peki nasıl? Longevity sayesinde. Nedenine gelince...

Longevity muazzam bir hızla büyüyen yeni ve önemli “interdisipliner/farklı disiplinlerin işbirliğini gerektiren” muazzam ve yeni bir sağlık alanı. Son yıllarda bu kadar popülerleşmesinin sağlık sohbetlerimizin bir numaralı konusu haline gelmesinin öncelikli nedeni de insan ömrünün hızla uzaması. Eskiden 60’lı 70’li yaşlara kadar yaşamaya razı olan bizler, şimdilerde 80’ler, 90’lar için bile “Bir tık daha fazlası olmaz mı?” arzusu içindeyiz. Bana sorarsanız haksız da sayılmayız.

İsterseniz gelin öncelikle longevity ne demektir ve niçin bağımsız bir bilim ya da uzmanlık alanı değil de pek çok bilim insanı ve uzmanın birlikte çalışmasını gerektiren çok yönlü bir kavramdır, onu bir anlamaya çalışalım.

İYİ BİLGİ LONGEVİTY=İYİ YAŞLANMA

Eğer longevityi “iyi yaşlanmanın yeni standardı” ve “kronik bir hastalığa yakalanmadan yaşlanmak” daha da önemlisi “zamanın ötesinde bir gençlik halini son nefesine kadar korumak” olarak düşünüyorsak bu yeni ve dönüştürücü gücün önemini ve bilimsel dayanaklarını daha iyi kavramamız lazım. Longevity muazzam bir sağlık işbirliği gerektiren yeni ve sınırsız bir alan. Siz işte bu nedenle ortalıkta “Longevity uzmanıyım” diye dolaşan sözde uzmanları pek ciddiye almayın. Longevity kavramının “yetenekli, işinde uzmanlaşmış, tecrübeli bir sağlık takımının ‘nörolog, psikiyatrist, iç hastalıkları uzmanı, endokrinolog, kadın sağlığı uzmanı, diyetisyen, fizyoterapist, genetik uzmanı ve geriatrist...’ gibi pek çok klinik tecrübesi olan uzmanın işbirliğini gerektirdiğinden” de hiç şüphe duymayın. Kısacası longevity uzmanlığı diye özel bir uzmanlık alanının olmadığına ve bu işin mükemmel bir takım çalışması gerektirdiğine yürekten inanın. Eğer birisi size “Ben longevity uzmanıyım” derse de o uzmanlığı “nerede, nasılve hangi eğitimlerden geçerek” kazandığını sorgulamaktan çekinmeyin.

UNUTMAYIN EPİGENETİK ‘LONGEVİTY’NİN ANAHTARIDIR

Yazının Devamını Oku

Gen tiyatrosuna hoş geldiniz

18 Mart 2024
Uzun zamandır kafama fena halde takılan, önemli mi önemli olduğundan hiç şüphe duymadığım yeni bir bilimsel alan var: EPİGENETİK!

Epigenetik değişikliklerin sadece hastalık süreçleri, daha da önemlisi yaşlanmanın getirdiği problemlerimiz üzerinde değil, kişilik ve karakterlerimizin şekillenmesi ve gelişmesi üzerinde de etkili olabileceği kanaatindeyim. Bu nedenle de “KARAKTER Mİ, KOŞULLAR MI?” sorusuna yanıt arıyorum.

Aradığım yanıtlardan birini uzun zamandır elimden düşmeyen ve içeriğini zaman zaman bu köşede sizlerle de paylaştığım DANİEL J. LEVİTİN’İN BAŞARILI YAŞLANMA kitabında buldum: Dr. Levitin de benimle aynı fikirde. O da gen tiyatrosunun önemli, çevre gen tangosunun mühim olduğunu düşünenlerden. O da benim gibi karakter çizgilerimizin oluşumunda genler kadar yaşadığımız çevrenin ve koşulların da etkili olduğunu söylüyor. Kısacası gen tiyatrosunun önemine işaret ediyor.

İYİ BİLGİ

HAYAT BİR TANGODUR

Dr. Levitin’e göre, “Karakter çizgilerimizin oluşumunda genlerimiz kadar çevre de çok önemlidir. Genlerimizin ‘saç rengi, ten rengi ve boy gibi fiziksel özelliklerimizi’ etkilediği kesindir. Ne var ki genler fiziksel özelliklerimizin yanı sıra ‘kendinden emin olma, şefkat eğilimi ve duygusal/zihinsel/kişilik özelliklerimizi de’ etkilemektedir. Bedenimizde uyku halinde mevcut olan genler yaşadığımız çevresel tetikleyicilerin etkisiyle -KOŞULLAR- karakterimizi bile değiştirebilir”.

Dr. Levitin’e göre, “Beynimizin -dolayısıyla davranışlarımız ve karakter çizgilerimizdeki değişimlerin- kendini yapılandırma biçimi ‘genetik olasılıklar ve çevresel etkenler arasında süregiden ve ritmi zaman zaman değişebilen muazzam bir tangodan ibarettir”.

Yazının Devamını Oku

Kirlettikçe kirleniyoruz

16 Mart 2024
GEÇEN günlerde yayımlanan önemli bir bilimsel çalışmanın sonuçları maalesef biz doktorlar dahil çoğumuzun dikkatinden kaçtı.

Oysa o araştırma geleceğimizi tehdit eden önemli ve tehlikeli bir probleme işaret ediyordu. Araştırmada uzun zamandır bu köşenin de gündemi olan “MİKRO/NANOPLASTİK TEHDİDİ” ile ilgili önemli bir tespit vardı. Araştırmanın sonuçları New England Journal of Medicine dergisinde yayımlandı. NET

MESAJ ŞUYDU: Bedenimize şu veya bu yolla giren nanoplastiklerle kalp krizleri ve felçler arasında da ciddi bir bağlantı var. Nanoplastikler felç ve kalp krizi riskini de arttırıyor. Konu çok mühim, isterseniz gelin biraz daha detaylara girelim...

AMAN DİKKAT

HER YERDE ONLAR VAR

Nanoplastik tehdidi aslında uzun zamandır gündemde. Plastik kaplı içme sularındaki nanoplastiklerin yaratabileceği tehlikelere bilim insanları uzun zamandır zaten dikkatimizi çekiyordu. Hatırlayalım: Ortalama bir litre plastik şişedeki suyu içtiğimizde bedenimize ortalama 240 bin civarında nanoplastik girebiliyor. ABD’de yapılan bir araştırmada yaygın olarak kullanılan 3 plastik şişe suyu markası test edildiğinde boyutları 100 nanometreye kadar değişen mikro/nanoplastiklerin tespit edildiğini de çok iyi biliyoruz. O araştırmadaki analizlerin sonucunda 1 litre plastik kaplı içme suyunda 110 bin ile 370 bin arasında değişen rakamlarda mikro/nanoplastik bulunabiliyor. Bu bilgileri bir süre önce bir ara Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarlığı da yapan Prof. Dr. Mustafa Öztürk Hoca bize ulaştırmıştı. Mustafa Hoca’ya göre, bir şişe plastik suda ortalama gözle görülmeyen çeyrek milyon civarında nanoplastik bulunabiliyor.

İsterseniz gelin tam da bu noktada şu nano ölçeği konusunda da sizi bilgilendirelim.

Prof. Dr. Mustafa Öztürk

Yazının Devamını Oku

Oruç neden faydalı

14 Mart 2024
HAYATI uzatmanın ve kronik hastalıklardan korunmanın bugüne kadar net ve açık olarak kanıtlanmış tek bir yolu var: KALORİ KAZANIMINI KISITLAMAK yani DAHA AZ YEMEK!

Daha az kalori kazanımı yani yiyecek, içecek tüketimi belirli bir süre ve ısrarla kısıtlandığında sadece metabolizmamız dinlenmiyor, bedenimizde daha doğrusu hücrelerimizde başka pek çok iyi ve olumlu süreçler de devreye giriyor. Neticede de daha sağlıklı, temiz ve dingin bir hayat sürme şansı yakalıyoruz. Peki nasıl? Detaylar için hazırsanız buyurun...

NET BİLGİ

KALORİLER AZALDIKÇA ÖMÜRLER UZUYOR

Kalori kısıtlanmasının insülin ve insülin benzeri büyüme faktörü olarak bilinen İGF-1’in etkinliğini azalttığını neredeyse 20-30 yıl önce net ve açık olarak öğrendik. İnsülinin ve İGF-1’in azalması, aşırı ve gereksiz insülin ve İGF-1 üretiminin frenlenmesi, neticede de insülin direncinin engellenmesi şeker hastalığından Alzheimer’e, kalp damar hastalıklarından kanserlere pek çok sağlık sorununu engelleyebiliyor. Diğer taraftan son yıllardaki güvenilir çalışmalar, kalori kısıtlamasının yani daha az yiyip içmenin “Adenozin Mono Fosfat” ile aktive olan “Protein Kinaz”ı (AMPK) ve “Sirtüinler”i aktive ederek de bize hayat veriyor. İsterseniz gelin tam da bu noktada sizlerle daha önce de paylaştığım şu bilgiyi yeniden hatırlayalım: İnsülinin ve İGF-1’in aktivasyonu ömrü kısaltırken AMPK ve sirtüinlerin aktivasyonu ömrümüzü uzatmakta, yaşam kalitemizi arttırmaktadır.

KESİN BİLGİ

AZ YE ÇOK YAŞA

Yazının Devamını Oku

Oruç şifadır

11 Mart 2024
RAMAZAN ayının bir “İÇ DOKTOR”, oruç ritüeli bir “İLAÇ” ve bu ay yapacağımız duaların bize bağışlanmış birer “ŞİFACI” olduklarından hiç kuşkunuz olmasın.

Oruç tutmak sadece bizim ruhumuz ve bedenimizi değil, ailemizle, dost ve arkadaşlarımızla hatta bu alemle ile kurduğumuz ilişkileri bile iyileştirir. Bu güzel ay sadece belirli bir süre yememe, içmeme, bedeni/metabolizmayı dinlendirme ayı da değildir. Bir “vites değiştirme”, bir “mola verme”, bir “hayat ile ilişkilerimizi gözden geçirme fırsatı” gibidir. Eğer oruca sadece oruç gibi bakmaz sürecin tamamını doğru ve eksiksiz anlayıp uygularsak bedenimiz de ruhumuz da bize adeta teşekkür edecektir. Orucun sağlığımızla ilişkisine bu güzel ay boyunca sık sık değineceğim. Şimdilik bu mübarek ayın hepimize sağlık, mutluluk, neşe, iyilik, bereket, dostluk, barış, hoşgörü, sevgi ve huzur getirmesini diliyorum.

BİR UYARI

OBEZİTE PATLAMASINA DİKKAT

Obeziteye ilişkili yeni rakamlar son derece korkutucu. Özellikle kadınlar söz konusu olduğunda daha da ürkütücü bir obezite gerçeği daha doğrusu tehdidiyle karşı karşıyayız. En son açıklanan verilere göre KADINLARIMIZIN yüzde 24’ü obez. Maalesef yüzde 31’i de aşırı kilolu. Yani her 2 kadınımızdan biri sağlıksız. Her 2 kadınımızdan biri şeker hastalığı, hipertansiyon, kalp damar hastalığı, inme hatta Alzheimer riski ile karşı karşıya. Her 2 kadınımızdan biri muhtemelen yaşı 60’a bile gelmeden diz protezi ameliyatına ihtiyaç duyacak. Her 2 kadınımızdan biri horlamayla, uyku apnesiyle, bel ağrısıyla boğuşacak. ERKEKLERİMİZE gelince... Durum onlar için de pek iç açıcı değil. Erkeklerimizin yüzde 17’si obez. Yüzde 40’ı da aşırı kilolu. Kısacası obezite rakamları “ÜRKÜTÜCÜ” bile değil kelimenin tam anlamıyla “KORKUNÇ”!

Buradan SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZA bir AÇIK ÇAĞRIDA bulunmak istiyorum: Sayın Cumhurbaşkanım OBEZİTE MESELESİNE lütfen ve acilen el koyunuz. Çözüm için ilgilileri devreye sokunuz. Zira tehlike çok büyük.

İYİ BİLGİ 1

Yazının Devamını Oku

Sırt çantanız hazır mı

9 Mart 2024
GÖRÜNÜŞE bakılırsa “RUCKİNG” 2024’ün en çok konuşulan egzersiz trendlerinden biri olacak. Bu nedenle bu egzersiz hakkında biraz bilgilenmemiz ve mümkünse zaman zaman denememiz de fayda var. Zira rucking egzersizi hem kas gelişimini ve gücünü destekliyor, hem de aerobik aktivitelere ciddi bir alternatif olabiliyor. Üstelik son derece ucuz ve kolay bir egzersiz. Her yerde her zaman uygulanması mümkün. Hazırsanız buyurun.

İYİ BİLGİ YENİ BİR EGZERSİZ TRENDİ: RUCKİNG

Rucking uygulaması köklerini askerlerin sırt çantalarını yüklendikleri ağır ekipmanla birlikte taşımalarından alıyor. Yani arka planında “ordusal/askeri” bir birikim var. Sırttaki ağırlıkla yürümek, sırt çantasının ağırlığı altında kısa ya da uzun mesafeler kat etmek hem kas kütlenizi ve gücünüzü hem de aerobik performansınızı ciddi oranda arttırabiliyor. Rucking yapmak özellikle eklemlere koşmaktan daha az stres, ağırlık ve zorlama yüklüyor. Hatırlayalım, koşarken her iki ayağımızın yerden kesildiği bir an, bir süre ve hemen onu takip eden yere ayaklarımızla ilk çarpma anında özellikle diz ve kalça eklemlerine ani ve ciddi bir yüklenme olabiliyor. Bu yüklenme de bir süre sonra dizlerimizde ciddi sorunlar yaratabiliyor. Oysa sırt çantanızla yürürken bir ayağınız her an ve her zaman yerle temas halinde. Bu ince fark doğru egzersiz ayakkabıları kullanılır ve sırt çantasına ağırlık yükleyerek yürüyüş yapıldığında diz ve kalçalara ulaşabilecek darbelerin seviyesini ve olumsuz etkilerini azaltıyor, diğer taraftan yürüyüşün fizyolojik verimini önemli ölçüde arttırabiliyor.

İYİ HABER RUCKİNG İLE DAHA ÇOK KALORİ YAKILIYOR

Sırt çantasıyla yapılan keyifli rucking yürüyüşlerinde bile neredeyse koşmak kadar kalori yakmak mümkün. Araştırmalara bakılırsa ağırlıklı bir sırt çantasıyla yürümekle ağırlık eklemeden yürümeye göre yüzde 40-50 daha fazla kalori yakabiliriz. Rucking’in sadece kilo vermeye ve kas geliştirmeye değil, duruşu geliştirmeye ve özenli bir postür oluşturmaya da yararlı olabileceğini hatırlatayım. Diğer taraftan rucking egzersizlerinin mükemmel bir sosyalleşme fırsatı olabileceğinin de altını çizeyim. Zira arkadaşlarınızla toplu halde yapacağınız sırt çantalı yürüyüşler size koşularda olduğu gibi nefes nefese kalmadan onlarla konuşma ve sohbet etme fırsatı da sağlayacaktır. Özetle, ağırlık eklenmiş bir sırt çantası ile yapacağınız yürüyüşler yani rucking antrenmanları hepimiz için iyi bir egzersiz seçeneği olabilir.

BİR ÖNERİ HALSİZ VE YORGUNSANIZ ŞUNLARI ARAŞTIRIN

Halsizlik

Yazının Devamını Oku